Dobiegła końca półroczna polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej. Po raz drugi od czasu przystąpienia do Unii Europejskiej, nasz kraj przewodniczył pracom Rady oraz koordynował działania wszystkich państw członkowskich na szczeblu europejskim. Mottem tegorocznej polskiej prezydencji było „Bezpieczeństwo, Europo!”.

Sejm i Senat wzięły aktywny udział w sprawowaniu prezydencji, realizując jej wymiar parlamentarny. Zrealizowano szereg ważnych spotkań zarówno w Warszawie, jak i w Brukseli. Były to wydarzenia zróżnicowane, jeśli chodzi o tematykę jak i grono zapraszanych gości, pozwalające jednak na swobodną wymianę poglądów i wzmacnianie relacji parlamentarnych nie tylko między przedstawicielami państw członkowskich UE, ale także parlamentarzystami państw kandydujących oraz państw-obserwatorów. We wspólnym przesłaniu na rozpoczęcie polskiej prezydencji Marszałkowie Sejmu i Senatu, Szymon Hołownia i Małgorzata Kidawa-Błońska, podkreślili, że Polska objęła prezydencję w szczególnym momencie, w którym Unia Europejska „mierzy się z wyzwaniami na niespotykaną dotąd skalę”. Marszałkowie wymienili wśród nich zagrożenia dla demokracji i ładu międzynarodowego, toczącą się wojnę za wschodnią granicą Polski, problemy gospodarcze i klimatyczne, a także kryzys migracyjny. Zwrócili również uwagę, że europejska wspólnota stoi u progu strategicznych decyzji o dalszym rozszerzeniu.

Ponadto Marszałkowie Sejmu i Senatu zaznaczyli, że parlamenty „są naturalnym miejscem dyskusji o tych fundamentalnych sprawach”.

„Pragniemy, aby współpraca międzyparlamentarna nadawała ton debatom w państwach członkowskich oraz na szczeblu unijnym. Jesteśmy głęboko przekonani, że wyniki tych debat wzmocnią demokratyczną legitymację do zmierzenia się przez Unię Europejską ze stojącymi przed nią wyzwaniami” – oświadczyli.

Wspólnie z Senatem, Sejm był gospodarzem serii spotkań międzyparlamentarnych. Podczas styczniowego Spotkania Przewodniczących Konferencji Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej podkreślano rolę parlamentów narodowych w kształtowaniu polityki unijnej oraz potrzebę skutecznego wdrażania polityk spójności i klimatycznej. Debatowano na temat budżetu opartego na politykach unijnych, reagującego na skutki zmian klimatycznych.

Lutowe spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu dotyczyło monitorowania działalności Europolu, m.in. w zakresie zwalczania przestępczości zorganizowanej, handlu narkotykami oraz wykorzystywania seksualnego dzieci. Omawiano również kwestie ochrony danych oraz działań Europolu związanych z wojną na Ukrainie.

Marcowa Konferencja Międzyparlamentarna ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony zgromadziła przedstawicieli parlamentów narodowych i Parlamentu Europejskiego, którzy debatowali nad priorytetami polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony UE. Uczestnicy wydarzenia podkreślali konieczność rozwoju przemysłu zbrojeniowego Europy, wzmacniania współpracy transatlantyckiej oraz wsparcia dla Ukrainy jako kluczowego elementu bezpieczeństwa kontynentu. Wiele uwagi poświęcono zagrożeniom hybrydowym, cyberatakom, dezinformacji i ochronie infrastruktury krytycznej. Wnioskiem końcowym było wezwanie do zacieśnienia współpracy państw członkowskich UE i NATO oraz szybkiej adaptacji struktur obronnych do nowych wyzwań geopolitycznych.

W marcu Sejm odwiedziła również delegacja Stowarzyszenia Byłych Posłów do Parlamentu Europejskiego, w skład której weszło 31 byłych eurodeputowanych z 12 krajów Unii Europejskiej oraz Wielkiej Brytanii. Delegacja wzięła udział w posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej, gdzie omawiano priorytety i aktualne wyzywania Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony.

Kolejny miesiąc polskiej prezydencji w wymiarze parlamentarnym przyniósł spotkanie przewodniczących komisji ds. klimatu i energii. Głównymi tematami były budowanie konkurencyjnej gospodarki opartej na zeroemisyjnej produkcji energii, rozwój przemysłu czystych technologii oraz bezpieczeństwo energetyczne UE. Omawiano m.in. inwestycje w infrastrukturę energetyczną oraz znaczenie OZE i technologii wodorowych. Podkreślono potrzebę silnego zaangażowania państw członkowskich w transformację energetyczną i konieczność uproszczenia przepisów.

Majowe spotkanie parlamentarzystów zajmujących się zdrowiem w UE skupiło się na trzech kluczowych tematach: bezpieczeństwie lekowym, wyzwaniach związanych z uzależnieniem cyfrowym dzieci i młodzieży oraz profilaktyce zdrowia. Omawiano kwestie zapewnienia jakości i dostępności leków w Europie oraz potrzebę ścisłej współpracy organów krajowych i unijnych. Eksperci podkreślali rosnący problem uzależnień od urządzeń cyfrowych wśród najmłodszych i konieczność edukacji profilaktycznej. Skupiono się także na wyzwaniach dla profilaktyki zdrowotnej w kontekście starzejącego się społeczeństwa i rosnących kosztów ochrony zdrowia.

 W czerwcu Sejm był gospodarzem Spotkania Delegacji Parlamentu Europejskiego ds. stosunków ze Stanami Zjednoczonymi z Delegacją Transatlantyckiego Dialogu Ustawodawców Kongresu Stanów Zjednoczonych. W czasie tego spotkania skupiano się na wzmocnieniu współpracy transatlantyckiej w kluczowych obszarach. W pierwszej sesji omawiano stan i perspektywy relacji handlowych UE-USA. Kolejne sesje poświęcono bezpieczeństwu energetycznemu, wyzwaniom związanym z wojną w Ukrainie oraz przyszłości współpracy w zakresie bezpieczeństwa i obrony.

W ramach wydarzeń związanych z parlamentarnym wymiarem prezydencji z inicjatywy szefa Kancelarii Sejmu Jacka Cichockiego  zorganizowano spotkanie szefów administracji parlamentów państw UE i Parlamentu Europejskiego. W debacie uczestniczyła także szef Kancelarii Senatu Ewa Polkowska. Tematem przewodnim wydarzenia była sztuczna inteligencja, ze szczególnym uwzględnieniem jej wykorzystania w pracach parlamentarnych, w tym w legislacji w celu ulepszenia i ułatwienia systemu stanowienia prawa, z równoczesnym zapewnieniem jego bezpieczeństwa i transparentności.

Największym wydarzeniem parlamentarnego wymiaru polskiej prezydencji była 73. Sesja Plenarna Konferencji Komisji do Spraw Unijnych Parlamentów Unii Europejskiej (COSAC). W jej trakcie podsumowano realizację priorytetów polskiej prezydencji w Radzie UE oraz debatowano nad planami prac Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w nowym otwarciu instytucjonalnym, nowymi wieloletnimi ramami finansowymi, rozszerzeniem UE oraz wzmacnianiem cyberodporności i metodami walki z dezinformacją. Na zakończenie uczestnicy przyjęli tzw. konkluzje i uwagi COSAC, które przesłane zostały do wszystkich najważniejszych instytucji UE.

Większość realizowanych w ramach wymiaru parlamentarnego spotkań odbywała się w Warszawie, w gmachach Sejmu i Senatu. Miejscem rozmów była również Bruksela, gdzie odbył się Europejski Tydzień Parlamentarny – historycznie rekordowy pod względem frekwencji uczestników. W ramach tego wydarzenia, w Parlamencie Europejskim odbyła się pod polskim współprzewodnictwem Konferencja Międzyparlamentarna ds. Stabilności, Koordynacji

i Zarządzania Gospodarczego w UE. W centrum debat znalazły się kwestie poprawy konkurencyjności UE, wzmocnienia jednolitego rynku oraz rozwijania innowacji. Podczas Europejskiego Tygodnia Parlamentarnego zaprezentowano również w Parlamencie Europejskim wystawę „Republika innowacji”. Wystawa ta prezentuje sylwetki polskich wynalazców, których odkrycia miały doniosłe znaczenie dla rozwoju światowej nauki i technologii. Ekspozycja następnie została zaprezentowana w Sejmie.

Organizowane przez pierwsze półrocze 2025 roku w Sejmie i Senacie debaty i spotkania poświęcone były wyzwaniom, jakie stoją przed Unią i przed Europą. Reprezentanci polskiego parlamentu promowali europejskie wartości takie jak wspólne bezpieczeństwo, praworządność, demokracja i wzajemne zaufanie. Promowano również polski dorobek naukowy, historię i kulturę.

Wydarzenia, które gromadziły po kilkuset przedstawicieli parlamentów z całej Europy, będąc istotnym elementem  debaty unijnej, dotyczyły kluczowych obszarów europejskiej współpracy i wspierały realizację priorytetów polskiej prezydencji. Sejm i Senat dołożyły wszelkich starań, by cel polskiej prezydencji wyrażony w motcie: „Bezpieczeństwo, Europo!”, był rozumiany jak najszerzej. Zarówno w kontekście militarnym, gospodarczym, żywnościowym, informacyjnym, energetycznym czy zdrowotnym.