W Senacie zakończyło się 16. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu
W ramach przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej w Senacie 24 lutego 2025 r. odbyło się 16. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu (GWKP).
Podczas sesji wstępnej marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska podkreśliła, że wobec konieczności podjęcia zdecydowanych działań w walce z międzynarodowymi siatkami przestępczymi, terroryzmem i radykalizacją zadaniem GWKP jest dbanie o to, by prywatność i wolność podlegała absolutnie niezbędnym ograniczeniom. Minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak zapewnił, że polski rząd jest za wzmacnianiem instytucji europejskich, które zajmują się bezpieczeństwem i wyposażeniem ich w więcej narzędzi.
W jego ocenie parlamentarny wymiar tego, co dzieje się w Europie, zwiększa publiczne wsparcie i poszerza mandat do działania. Taki właśnie sens ma działanie grupy ds. kontroli Europolu. Komisarz ds. wewnętrznych i migracji Komisji Europejskiej Magnus Brunner w nagranym wystąpieniu zapowiedział zmianę podejścia Europolu do ochrony przed zagrożeniami w obecnej sytuacji geopolitycznej.
Sprawozdanie z działalności Europolu w okresie od listopada 2024 r. do lutego 2025 r. przedstawili dyrektor wykonawcza Europolu Catherine de Bolle i przewodniczący zarządu Europolu Ireneusz Sieńko. Według dokumentu programowego, w latach 2025–2028 nastąpi znaczna intensyfikacja działań operacyjnych Europolu, co będzie możliwe dzięki podwojeniu zasobów kadrowych i finansowych agencji. Przygotowuje się ona do realizacji funkcji centrum kryminalnego UE, co umożliwi dostęp do unijnych baz danych: SIS, VIS, EES, ETIAS i Eurodac. Zarząd przyjął następujące priorytety w działalności tej agencji: wzmocnienie zdolności analizy kryminalnej, zwiększenie wsparcia operacyjnego dla państw członkowskich, m.in. przez tworzenie grup zadaniowych w regionach, nasilenie działań w zakresie zapobiegania i zwalczania poważnej przestępczości zorganizowanej, przestępstw finansowych i korupcji, przeciwdziałanie rosnącej przemocy, nawiązywanie współpracy z podmiotami prywatnymi w oparciu o doświadczenia partnerstw publiczno-prywatnych, które okazały się niezwykle skuteczne w zwalczaniu cyberprzestępczości i we wspieraniu dochodzeń finansowych.
Według Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD) Wojciecha Wiewiórowskiego, interoperacyjność i szybki przepływ danych w ramach UE stanowią ogromną szansę, jednak w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych konieczna jest wspólna analiza operacyjna, co oznacza potrzebę koordynacji, nadzoru i kontroli parlamentarnej. Wśród aktualnych problemów wskazał kwestie dotyczące sztucznej inteligencji i danych biometrycznych. Konieczność zabezpieczenia danych dotyczy też współpracy międzynarodowej i wymiany z podmiotami prywatnymi. Odpowiadając, zastępca dyrektora ds. zarządzania Europolu Jürgen Ebner oświadczył, że wymiana informacji jest niezbędna w pracy policji i musi iść równolegle z ochroną danych osobowych. Podzielił też przekonanie o wspólnej odpowiedzialności za administrowanie danymi, wskazując na potrzebę inteligentnego podejścia i stopniowego wprowadzania narzędzi technicznych adekwatnych do pojawiających się wyzwań.
Podczas sesji poświęconej zwalczaniu handlu narkotykami w Europie szef Europejskiego Centrum ds. Poważnej Przestępczości Zorganizowanej Andy Kraag uznał za najważniejsze wyzwania nowe trasy i sposoby przemytu narkotyków oraz metody ich sprzedaży, wykorzystywanie nowoczesnych technologii cyfrowych przez przestępców, rekrutację małoletnich do przestępczości z użyciem przemocy. Zwrócił też uwagę na wzrost produkcji syntetycznych narkotyków w Europie na bezprecedensową skalę. Podkreślił, że zwalczanie handlu narkotykami wymaga bardzo ścisłej współpracy między państwami członkowskimi UE, a także z państwami trzecimi. W ocenie komendanta Centralnego Biura śledczego Policji Cezarego Luby dynamicznie zmieniający się rynek narkotykowy wymaga szybkiej zmiany metod walki z handlem narkotykami. Wskazał na potrzebę ujednolicenia w UE regulacji prawnych dotyczących narkotyków, podniesienia poziomu kontroli granicznych, a także szybszej reakcji legislacyjnej na pojawiające się nowe opioidy. Problemem są też trudności w wykrywaniu i kwalifikowaniu nowych substancji.
Podczas spotkania omówiono także kwestie związane ze zwalczaniem seksualnego wykorzystywania dzieci online i offline. Jak poinformował Antonio Labrador Jimenez, przewodniczący zespołu ds. zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych z DG Home w KE, trwają intensywne prace nad zmianami europejskiego prawa w celu wprowadzenia bardziej restrykcyjnych i skutecznych przepisów. Chodzi m.in. o ujednolicenie terminu przedawnienia tego typu przestępstw w poszczególnych krajach czy obowiązek składania oświadczeń o niekaralności przy zatrudnianiu w niektórych zawodach. Mówiąc o skali zjawiska wykorzystywania najmłodszych w internecie, zastępca dyrektora zarządzającego ds. operacyjnych Europolu Jean-Philippe Lecouffe powiedział, że to zjawisko narasta lawinowo, a do jego rozwoju wykorzystywane są najnowsze technologie, stanowiące siłę napędową zwiększania liczby przestępstw polegających na wykorzystaniu seksualnym nieletnich. Obecnie w sieci, zwłaszcza w tzw. darknecie, funkcjonują miliony zdjęć i filmików, będących przedmiotem wymiany, przynoszących „kokosy” ich dystrybutorom. Ściganie sprawców tych obrzydliwych przestępstw, głęboko raniących zarówno fizycznie, jak i psychicznie ich młode ofiary, jest niezwykle trudne, możliwe przede wszystkim pod przykryciem. Napotyka na ogromne trudności techniczne – wymaga przeglądania i obróbki ogromnych zbiorów, mierzenia się z najnowocześniejszymi technologiami, konfrontowania się z kwestiami dotyczącymi ochrony danych.
O prowadzonych obecnie przez Europol działaniach w związku z wojną w Ukrainie opowiedział zastępca dyrektora zarządzającego ds. operacyjnych Europolu Jean-Philippe Lecouffe. Podkreślił, że Ukraina jest jednym z najważniejszych partnerów Europolu. Współpraca jest bardzo skuteczna od samego początku, ale od momentu pełnoskalowej inwazji rosyjskiej intensywność wymiany informacji wzrosła o 43%. W ramach wsparcia operacyjnego Europolu dla Ukrainy prowadzony jest międzynarodowy projekt analityczny, który wspomaga śledztwa i dochodzenia mające na celu identyfikację rosyjskich zbrodni wojennych. Obecnie prowadzone są 143 takie sprawy, w ramach których analizowanych jest ponad 20 tys. zdjęć i materiałów video dokumentujących ok. 25 tys. potencjalnych zbrodni wojennych. Europol wspiera też prace grupy badawczej prowadzącej analizę OSINT w poszukiwaniu przestępców. Agencja współpracuje także z Międzynarodowym Trybunałem Karnym w zakresie tych spraw. Europol pomaga ponadto w ocenie i identyfikacji zagrożeń, analizuje potencjalny efekty zakończenia wojny takie, jak ruchy ludności, w tym napływ dużej grupy Ukraińców do UE, wzrost przestępczości wśród powracających z frontu, przede wszystkim nielegalny handel bronią. Dlatego należy opracować bezpieczny system rozbrojenia, żeby uniemożliwić dostanie się broni w ręce przestępców. W opinii Europolu istnieje duże ryzyko wzrostu skali cyberprzestępczości. Z radarów Europolu nie schodzą także zagrożenia hybrydowe. Po zakończeniu wojny pojawią się dodatkowe trudności związane z odbudową w Ukrainie. „Będziemy nadal wspierać Ukrainę. Po stronie ukraińskiej mamy wspaniałego partnera. Ci ludzie współtworzą europejski krajobraz bezpieczeństwa” – podsumował Europolu Jean-Philippe Lecouffe.
W ramach przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej w Senacie 24 lutego 2025 r. odbyło się 16. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu (GWKP).
Podczas sesji wstępnej marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska podkreśliła, że wobec konieczności podjęcia zdecydowanych działań w walce z międzynarodowymi siatkami przestępczymi, terroryzmem i radykalizacją zadaniem GWKP jest dbanie o to, by prywatność i wolność podlegała absolutnie niezbędnym ograniczeniom.
Minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak zapewnił, że polski rząd jest za wzmacnianiem instytucji europejskich, które zajmują się bezpieczeństwem i wyposażeniem ich w więcej narzędzi. W jego ocenie parlamentarny wymiar tego, co dzieje się w Europie, zwiększa publiczne wsparcie i poszerza mandat do działania. Taki właśnie sens ma działanie grupy ds. kontroli Europolu. Komisarz ds. wewnętrznych i migracji Komisji Europejskiej Magnus Brunner w nagranym wystąpieniu zapowiedział zmianę podejścia Europolu do ochrony przed zagrożeniami w obecnej sytuacji geopolitycznej.
Sprawozdanie z działalności Europolu w okresie od listopada 2024 r. do lutego 2025 r. przedstawili dyrektor wykonawcza Europolu Catherine de Bolle i przewodniczący zarządu Europolu Ireneusz Sieńko. Według dokumentu programowego, w latach 2025–2028 nastąpi znaczna intensyfikacja działań operacyjnych Europolu, co będzie możliwe dzięki podwojeniu zasobów kadrowych i finansowych agencji. Przygotowuje się ona do realizacji funkcji centrum kryminalnego UE, co umożliwi dostęp do unijnych baz danych: SIS, VIS, EES, ETIAS i Eurodac. Zarząd przyjął następujące priorytety w działalności tej agencji: wzmocnienie zdolności analizy kryminalnej, zwiększenie wsparcia operacyjnego dla państw członkowskich, m.in. przez tworzenie grup zadaniowych w regionach, nasilenie działań w zakresie zapobiegania i zwalczania poważnej przestępczości zorganizowanej, przestępstw finansowych i korupcji, przeciwdziałanie rosnącej przemocy, nawiązywanie współpracy z podmiotami prywatnymi w oparciu o doświadczenia partnerstw publiczno-prywatnych, które okazały się niezwykle skuteczne w zwalczaniu cyberprzestępczości i we wspieraniu dochodzeń finansowych.
Według Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD) Wojciecha Wiewiórowskiego, interoperacyjność i szybki przepływ danych w ramach UE stanowią ogromną szansę, jednak w celu zapewnienia bezpieczeństwa danych konieczna jest wspólna analiza operacyjna, co oznacza potrzebę koordynacji, nadzoru i kontroli parlamentarnej. Wśród aktualnych problemów wskazał kwestie dotyczące sztucznej inteligencji i danych biometrycznych. Konieczność zabezpieczenia danych dotyczy też współpracy międzynarodowej i wymiany z podmiotami prywatnymi. Odpowiadając, zastępca dyrektora ds. zarządzania Europolu Jürgen Ebner oświadczył, że wymiana informacji jest niezbędna w pracy policji i musi iść równolegle z ochroną danych osobowych. Podzielił też przekonanie o wspólnej odpowiedzialności za administrowanie danymi, wskazując na potrzebę inteligentnego podejścia i stopniowego wprowadzania narzędzi technicznych adekwatnych do pojawiających się wyzwań.
Podczas sesji poświęconej zwalczaniu handlu narkotykami w Europie szef Europejskiego Centrum ds. Poważnej Przestępczości Zorganizowanej Andy Kraag uznał za najważniejsze wyzwania nowe trasy i sposoby przemytu narkotyków oraz metody ich sprzedaży, wykorzystywanie nowoczesnych technologii cyfrowych przez przestępców, rekrutację małoletnich do przestępczości z użyciem przemocy. Zwrócił też uwagę na wzrost produkcji syntetycznych narkotyków w Europie na bezprecedensową skalę. Podkreślił, że zwalczanie handlu narkotykami wymaga bardzo ścisłej współpracy między państwami członkowskimi UE, a także z państwami trzecimi. W ocenie komendanta Centralnego Biura śledczego Policji Cezarego Luby dynamicznie zmieniający się rynek narkotykowy wymaga szybkiej zmiany metod walki z handlem narkotykami. Wskazał na potrzebę ujednolicenia w UE regulacji prawnych dotyczących narkotyków, podniesienia poziomu kontroli granicznych, a także szybszej reakcji legislacyjnej na pojawiające się nowe opioidy. Problemem są też trudności w wykrywaniu i kwalifikowaniu nowych substancji.
Podczas spotkania omówiono także kwestie związane ze zwalczaniem seksualnego wykorzystywania dzieci online i offline. Jak poinformował Antonio Labrador Jimenez, przewodniczący zespołu ds. zwalczania niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych z DG Home w KE, trwają intensywne prace nad zmianami europejskiego prawa w celu wprowadzenia bardziej restrykcyjnych i skutecznych przepisów. Chodzi m.in. o ujednolicenie terminu przedawnienia tego typu przestępstw w poszczególnych krajach czy obowiązek składania oświadczeń o niekaralności przy zatrudnianiu w niektórych zawodach. Mówiąc o skali zjawiska wykorzystywania najmłodszych w internecie, zastępca dyrektora zarządzającego ds. operacyjnych Europolu Jean-Philippe Lecouffe powiedział, że to zjawisko narasta lawinowo, a do jego rozwoju wykorzystywane są najnowsze technologie, stanowiące siłę napędową zwiększania liczby przestępstw polegających na wykorzystaniu seksualnym nieletnich. Obecnie w sieci, zwłaszcza w tzw. darknecie, funkcjonują miliony zdjęć i filmików, będących przedmiotem wymiany, przynoszących „kokosy” ich dystrybutorom. Ściganie sprawców tych obrzydliwych przestępstw, głęboko raniących zarówno fizycznie, jak i psychicznie ich młode ofiary, jest niezwykle trudne, możliwe przede wszystkim pod przykryciem. Napotyka na ogromne trudności techniczne – wymaga przeglądania i obróbki ogromnych zbiorów, mierzenia się z najnowocześniejszymi technologiami, konfrontowania się z kwestiami dotyczącymi ochrony danych.
O prowadzonych obecnie przez Europol działaniach w związku z wojną w Ukrainie opowiedział zastępca dyrektora zarządzającego ds. operacyjnych Europolu Jean-Philippe Lecouffe. Podkreślił, że Ukraina jest jednym z najważniejszych partnerów Europolu. Współpraca jest bardzo skuteczna od samego początku, ale od momentu pełnoskalowej inwazji rosyjskiej intensywność wymiany informacji wzrosła o 43%. W ramach wsparcia operacyjnego Europolu dla Ukrainy prowadzony jest międzynarodowy projekt analityczny, który wspomaga śledztwa i dochodzenia mające na celu identyfikację rosyjskich zbrodni wojennych. Obecnie prowadzone są 143 takie sprawy, w ramach których analizowanych jest ponad 20 tys. zdjęć i materiałów video dokumentujących ok. 25 tys. potencjalnych zbrodni wojennych. Europol wspiera też prace grupy badawczej prowadzącej analizę OSINT w poszukiwaniu przestępców. Agencja współpracuje także z Międzynarodowym Trybunałem Karnym w zakresie tych spraw. Europol pomaga ponadto w ocenie i identyfikacji zagrożeń, analizuje potencjalny efekty zakończenia wojny takie, jak ruchy ludności, w tym napływ dużej grupy Ukraińców do UE, wzrost przestępczości wśród powracających z frontu, przede wszystkim nielegalny handel bronią. Dlatego należy opracować bezpieczny system rozbrojenia, żeby uniemożliwić dostanie się broni w ręce przestępców. W opinii Europolu istnieje duże ryzyko wzrostu skali cyberprzestępczości. Z radarów Europolu nie schodzą także zagrożenia hybrydowe. Po zakończeniu wojny pojawią się dodatkowe trudności związane z odbudową w Ukrainie. „Będziemy nadal wspierać Ukrainę. Po stronie ukraińskiej mamy wspaniałego partnera. Ci ludzie współtworzą europejski krajobraz bezpieczeństwa” – podsumował Europolu Jean-Philippe Lecouffe.
