3 listopada
17. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu z udziałem delegacji Sejmu (dzień pierwszy)
W dniu 3 listopada br. (poniedziałek) w Parlamencie Europejskim w Brukseli rozpoczęło się 17. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu (GWKP). Mimo zakończonej prezydencji, Polska sprawuje przewodnictwo w pracach Grupy, w związku z tym, że Dania, pełniąca przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2025 r., zgłosiła klauzulę opt-out w obszarze sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Decyzją marszałka Sejmu Szymona Hołowni, w skład delegacji Sejmu do GWKP weszli posłowie Konrad Frysztak, wiceprzewodniczący Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz członek Komisji do spraw Unii Europejskiej, który pełni funkcję przewodniczącego delegacji Sejmu i Paweł Śliz, przewodniczący Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W pracach GWKP udział bierze także delegacja Senatu: senator Kazimierz Michał Ujazdowski (przewodniczący delegacji) oraz senator Grzegorz Fedorowicz.
Spotkanie Trojki Prezydencji
Poniedziałkowe obrady GWPK rozpoczęły się posiedzeniem Trojki Prezydencji. Spotkaniu współprzewodniczyli: Pani Marina Kaljurand (zastępca przewodniczącego Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego), poseł Konrad Frysztak oraz senator Kazimierz Michał Ujazdowski. W spotkaniu Trojki Prezydencji wzięli także udział Pan Demetris Demetriou, Przewodniczący cypryjskiej delegacji do GWKP oraz Pan Tom Brabazon, Przewodniczący irlandzkiej delegacji do GWKP.
Trojka Prezydencji bez uwag przyjęła program swojego spotkania, a także omówiła program 17. spotkania GWKP. Przedstawiciele Trojki omówili także propozycję przedstawienia GWKP propozycji kandydatur do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych – nie zgłoszono sprzeciwu wobec przedstawionych kandydatów.
Przedstawiciel Cypru przedstawił krótką informację nt. tematyki następnego spotkania GWKP, które odbędzie się w dniach 4-5 lutego 2026, w Nikozji, w ramach realizacji wymiaru parlamentarnego cypryjskiej prezydencji w Radzie UE. Pan D. Demetriou poinformował, że przedmiotem debat stanie się nowe rozporządzenie dot. Europolu, zwiększanie przejrzystości jego działań oraz dalszego zapewnienia nad nim demokratycznego nadzoru. W kontekście działań Europolu, prezydencja cypryjska skupi się także na kwestiach migracji i polityki azylowej, postępów w zwalczaniu korupcji oraz przestępczości wobec dzieci.
W czasie spotkania głos zabrał także przedstawiciel Irlandii, której czas prezydencji w Radzie UE przypada na drugą połowę 2026 r. Pan Tom Brabazon, dziękując za zaproszenie, poinformował, że przygotowania do prezydencji są zaawansowane.
Poinformowano także o wpłynięciu do Trojki Prezydencji szeregu pytań ustnych, które zostaną zadane w czasie spotkania plenarnego Grupy.
Pierwszy dzień spotkania plenarnego GWKP Europolu
Bezpośrednio po zakończeniu spotkania Trojki Prezydencji rozpoczęła się część plenarna spotkania GWKP, której współprzewodniczyli: Pan Javier Zarzalejos, Przewodniczący Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego, Pani Marina Kaljurand, poseł Konrad Frysztak oraz senator Kazimierz Michał Ujazdowski.
Przewodnicząca M. Kaljurand poinformowała o przebiegu spotkania Trojki Prezydencji. Poinformowała o przyjęciu przez Trojkę bez sprzeciwu projektu programu 17. Spotkania GWKP Europolu, a także kandydatur ekspertów do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych. Trojka wysłuchała także informacji o zbliżającej się prezydencji cypryjskiej, które odbędzie się w Nikozji, w dniach 4-5 lutego 2026 r. i zostanie poprzedzone spotkaniem Trojki. Przewodnicząca poinformowała także o pytaniach ustnych, które skierowano do GWKP Europolu, a które zostaną zadane w czasie trwania spotkania.
Przewodnicząca M. Kaljurand poinformowała również o raporcie ze spotkania z Zarządem Europolu, które odbyło się w Warszawie w dniach 25-26 czerwca br. Raport został zamieszczony na platformie IPEX. Przekazała również, że następne spotkanie z zarządem Europolu odbędzie się w dniach 9-10 grudnia br., w Kopenhadze.
Przewodnicząca M. Kaljurand przekazała także informację o 10 kandydatach zaaprobowanych przez Trojkę Prezydencji do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych, a także o tym, że wszystkie delegacje otrzymały życiorysy ekspertów oraz ich listy motywacyjne. GWKP podjęła decyzję, aby bez sprzeciwu wybrać wszystkich przedstawionych kandydatów do Forum Konsultacyjnego. Członkami Forum zostali: Pan Pierre Berthelet, Pani Monica den Boer, Pan Stephane Duguin, Pani Leonore ten Hulsen, Pan Thomas Jungbluth, Pan Arndt Sinn, Pan Alen Tahiri, Pani Sarah Tas, Pan Luca Tosoni oraz Pan Thorsten Wetzling.
Informacja na temat działań Europolu w okresie od lutego do listopada 2025 r.
Pani Catherine De Bolle, Dyrektor Wykonawcza Europolu oraz Pan Ireneusz Sieńko, Przewodniczący Zarządu Europolu przedstawili informację na temat działań Europolu w okresie od lutego do listopada 2025 r. jak również informację o projekcie Wieloletniego Dokumentu Programowego Europolu na lata 2026-2028, wraz z odpowiedziami na pisemne pytania delegacji.
Dyrektor Wykonawcza Europolu, Catherine De Bolle, przedstawiła kompleksowe podsumowanie działań agencji, jej najnowszych osiągnięć oraz planów na przyszłość. Na początku wystąpienia pogratulowała uczestnikom wybrania członków Forum Konsultacyjnego ds. Praw Podstawowych, które – jak podkreśliła – będzie ważnym narzędziem wspierającym prace GWKP.
Catherine De Bolle omówiła następnie polityczne porozumienie osiągnięte w październiku dotyczące rewizji mandatu Europolu, mającej na celu wzmocnienie działań przeciwko przemytowi migrantów. Zmienione przepisy przewidują usprawnienie wymiany informacji, zwłaszcza z oficerami łącznikowymi w krajach trzecich, oraz nadanie Europejskiemu Centrum Zwalczania Przemytu Migrantów statusu stałej struktury w ramach Europolu. Do katalogu przestępstw, którymi agencja może się zajmować, dodano naruszenia unijnych sankcji finansowych. Dyrektor zaznaczyła, że nowe uprawnienia idą w parze ze zwiększeniem zasobów – 30 nowych etatów oraz dodatkowe finansowanie w wysokości 50 milionów euro do 2027 roku.
Dyrektor De Bolle przedstawiła również aktualne prace nad dokumentami strategicznymi Europolu. Agencja finalizuje program na lata 2026–2028 oraz przygotowuje plan działań na okres 2027–2029. Jak podkreśliła, priorytetem pozostaje realizacja strategii „Delivering Security in Partnership”, skupionej na bezpieczeństwie poprzez współpracę. Europol wdraża nową strategię współpracy z sektorem prywatnym, a w ramach tzw. „piaskownicy innowacji” rozwija narzędzia wspierające analizy operacyjne i walkę z nowymi zagrożeniami technologicznymi.
Ważną część wystąpienia Catherine De Bolle poświęciła ochronie danych i współpracy z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych (EDPS). Europol wdrożył już połowę z 19 zaleceń wydanych po ostatniej inspekcji oraz prowadzi dalsze działania w celu pełnego dostosowania procedur do wymogów ochrony danych. Agencja zmodyfikowała podejście do wspólnych analiz operacyjnych zgodnie z wytycznymi EDPS i rozpoczęła pierwszy projekt wykorzystujący dane osobowe do celów badań i innowacji, m.in. w zakresie filtrowania dźwięku. Europol aktywnie wspiera również wdrażanie unijnego Aktu o Sztucznej Inteligencji (AI Act).
Dyrektor Europolu podkreśliła, że agencja koncentruje się na wzmacnianiu współpracy międzynarodowej, zwłaszcza z krajami sąsiedzkimi Unii Europejskiej – państwami strefy Schengen, Bałkanami Zachodnimi, Wielką Brytanią oraz krajami Partnerstwa Wschodniego. Wsparcie dla Ukrainy pozostaje jednym z priorytetów. W 2025 roku podpisano nowe porozumienia robocze z Egiptem i Jordanią, a w Ameryce Łacińskiej zawarto umowy o wymianie danych z Brazylią i Ekwadorem; trwają też negocjacje z Peru i Meksykiem.
W dalszej części wystąpienia Catherine De Bolle omówiła wyniki raportu SOCTA 2025, który przedstawia ewolucję przestępczości zorganizowanej w Europie. Jak podkreśliła, zjawisko to nie słabnie – przestępczość staje się coraz bardziej cyfrowa, elastyczna i destabilizująca dla społeczeństw. W odpowiedzi Europol utworzył Operacyjną Grupę Zadaniową GRIMM, skoncentrowaną na zwalczaniu przemocy zleconej oraz rekrutacji młodych ludzi przez grupy przestępcze.
Dyrektor omówiła także sytuację w zakresie przemytu migrantów, który pozostaje zjawiskiem dynamicznym i zmiennym. Przestępcy dostosowują metody działania, omijając działania organów ścigania, a fałszowanie dokumentów pozostaje kluczowym elementem ich działalności. Europol wspiera państwa członkowskie poprzez wysyłanie funkcjonariuszy w teren oraz rozwój platformy Digit Next, ułatwiającej wymianę informacji.
W odniesieniu do cyberprzestępczości De Bolle zaprezentowała wyniki raportu Internet Organised Crime Threat Assessment 2025, który opisuje mechanizmy handlu i wykorzystywania skradzionych danych w sieci. Wskazała na liczne sukcesy operacyjne, w tym rozbicie prorosyjskiej grupy hakerskiej NoName057, likwidację jednej z największych nielegalnych platform pornograficznych „Kidflix” oraz unieszkodliwienie oprogramowania „Lumma Stealer” służącego do kradzieży danych.
Dyrektor Europolu odniosła się również do zagrożeń terrorystycznych, które – jak zaznaczyła – są coraz bardziej złożone w wyniku niestabilności geopolitycznej i rosnącej polaryzacji społecznej. Wskazała na rosnącą aktywność grup ekstremistycznych w internecie, w tym na platformach gamingowych i streamingowych, gdzie dochodzi do radykalizacji młodych osób. Europol zintensyfikował działania w ramach Terrorist Identification Task Force, co doprowadziło do tysięcy zgłoszeń i usunięć treści ekstremistycznych.
Na zakończenie swojego wystąpienia Catherine De Bolle podkreśliła, że nadchodzące lata będą kluczowe dla kształtowania przyszłości europejskiej architektury bezpieczeństwa. Komisja Europejska planuje szeroką rewizję mandatu Europolu, obejmującą m.in. kwestie dostępu do danych i szyfrowania. W nowej perspektywie budżetowej na lata 2028–2034 zaplanowano znaczne zwiększenie finansowania agencji – do 3 miliardów euro. Dyrektor podkreśliła, że parlamenty krajowe i Parlament Europejski mają kluczową rolę w dalszym wspieraniu Europolu, tak by agencja mogła skutecznie chronić bezpieczeństwo Unii, przy jednoczesnym zachowaniu równowagi między skutecznością działań a ochroną praw obywatelskich.
Ireneusz Sieńko, Przewodniczący Zarządu Europolu, przedstawił drugie w tym roku sprawozdanie z działalności Zarządu. Na początku podkreślił symboliczne znaczenie miejsca spotkania – siedziby Parlamentu Europejskiego, „bijącego serca demokracji Unii Europejskiej” – oraz przypomniał, że od lutego Zarząd odbył trzy zwyczajne posiedzenia: w marcu, czerwcu i październiku. Podziękował także członkowi GWKP, panu senatorowi Kazimierzowi Michałowi Ujazdowskiemu, za wkład w dyskusje dotyczące przyszłości Europolu i opracowanie precyzyjnego raportu pisemnego.
W wystąpieniu Ireneusz Sieńko skoncentrował się na pięciu głównych obszarach działalności Zarządu Europolu. Po pierwsze, omówił skonsolidowany roczny raport z działalności agencji za 2024 rok, przyjęty w czerwcu. Raport uzyskał bardzo pozytywną ocenę – Europol spełnił najwyższe standardy zgodności z prawem i ochrony danych we wszystkich obszarach działalności, efektywnie wykorzystując zasoby i osiągając wysokie wskaźniki efektywności zarządczej. Raport funkcjonariusza ds. praw podstawowych potwierdził silne zaangażowanie agencji w poszanowanie praw człowieka. Pomimo trudnego kontekstu geopolitycznego i zmieniającego się krajobrazu przestępczości, Europol skutecznie wspierał krajowe organy ścigania, przekraczając założone cele operacyjne. Sieńko wskazał również na rosnącą rolę Europejskiego Centrum ds. Finansowych i Gospodarczych, zwłaszcza w kontekście współpracy z Europejską Prokuraturą (EPPO) i w ramach unijnej architektury zwalczania nadużyć finansowych.
Drugim ważnym punktem było zwiększenie przejrzystości działań Zarządu. W czerwcu podjęto decyzję o publikowaniu bardziej szczegółowych streszczeń posiedzeń Zarządu, z zachowaniem zasad poufności tam, gdzie jest to konieczne. Jak podkreślił Przewodniczący, jest to krok w stronę większej odpowiedzialności i otwartości Europolu wobec obywateli. Decyzja ta była odpowiedzią na rosnące zainteresowanie opinii publicznej działalnością agencji oraz zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Pierwsze streszczenie w nowym formacie, dotyczące czerwcowego posiedzenia, zostało już opublikowane na stronie Europolu. Sieńko zaznaczył, że Zarząd docenia rolę GWKP w umacnianiu demokratycznego nadzoru nad działalnością Europolu.
Trzeci obszar wystąpienia dotyczył decyzji o znaczeniu operacyjnym. Zarząd przyjął strategię współpracy z sektorem prywatnym oraz zrewidowaną decyzję wykonawczą dotyczącą wspólnych analiz operacyjnych. Oba dokumenty zostały opracowane po szerokich konsultacjach z władzami krajowymi i unijnymi. Strategia ma wzmocnić współpracę Europolu z podmiotami prywatnymi w celu skuteczniejszego wspierania służb krajowych, natomiast zmieniona decyzja określa odpowiedzialność za przetwarzanie danych osobowych w ramach wspólnych analiz. Sieńko poinformował także, że Europol jest w pełni przygotowany do korzystania z systemu wjazdu/wyjazdu (Entry/Exit System) od momentu jego uruchomienia, co wzmocni interoperacyjność systemów bezpieczeństwa UE i usprawni wymianę informacji.
Czwartym tematem była rozszerzona współpraca międzynarodowa. Zarząd zatwierdził porozumienia robocze z Argentyną, jak również z misją morską UE „Atalanta” i z Komisją Europejską w zakresie wczesnego ostrzegania i prognozowania sytuacji migracyjnych. Jak podkreślił Przewodniczący, te inicjatywy zwiększają zdolności operacyjne Europolu, wzmacniają współpracę międzyinstytucjonalną i umożliwiają skuteczniejsze reagowanie na transgraniczne zagrożenia.
Piątym punktem była dyskusja o przyszłości Europolu. Sieńko nawiązał do tzw. Deklaracji Krakowskiej, podpisanej w kwietniu 2025 roku przez szefów europejskich policji, która stanowi punkt wyjścia do dalszych refleksji nad rozwojem agencji. Wskazał, że przyszłość Europolu wymaga inwestycji w innowacje, rozwój technologii cyfrowych i wzmocnienie laboratoriów kryminalistycznych oraz zdolności analitycznych. Kluczowe jest również zacieśnienie współpracy między unijnymi agencjami i instytucjami w ramach spójnej, długofalowej wizji strategicznej.
Na zakończenie Ireneusz Sieńko zapowiedział ostatnie w tym roku posiedzenie Zarządu Europolu, które odbędzie się w dniach 9–10 grudnia w Kopenhadze, z inicjatywy duńskiej prezydencji. W jego trakcie omawiane będą kwestie budżetu agencji, programowania na lata 2026–2028 oraz wstępne plany na okres 2027–2029. Przewodniczący wyraził zaufanie wobec wsparcia GWKP oraz parlamentów krajowych i europejskiego w zakresie zapewnienia Europolowi odpowiednich i stabilnych zasobów finansowych. Jak podkreślił, tylko w ten sposób agencja będzie mogła skutecznie realizować swoją misję i chronić wspólne bezpieczeństwo obywateli Unii Europejskiej w nadchodzących latach.
W dyskusji parlamentarzystów wziął udział poseł Paweł Śliz. W swojej wypowiedzi poseł zwrócił uwagę na wspomnianą przez Przewodniczącego Zarządu Europolu Ireneusza Sieńkę niedawną zmianę decyzji Zarządu umożliwiającą wspólną analizę między Europolem a analitykami w właściwych organów państw członkowskich UE, czyli instrument Wspólnej Analizy Operacyjnej. Zadał także pytanie o konkretne role i obowiązki w zakresie przetwarzania danych, które zgodnie ze zmienioną decyzją Zarządu, będą dzielić między sobą Europol i uczestniczące Państwa Członkowskie UE.
17 spotkanie GWKP Europolu będzie kontynuowane w dn. 4 listopada. Wśród stałych tematów konferencji znajdują się kwestie: przyszłości Europolu, ochrony danych osobowych, działalności Europolu związanej z wojną w Ukrainie, ochrony praw podstawowych. Przewidziano także dwie debaty uzupełniające, które poświęcone będą legalnemu dostępowi do danych w celu egzekwowania prawa, jak również zagadnieniu zorganizowanej przestępczości środowiskowej, w tym nielegalnym handlu odpadami czy gatunkami chronionymi.
Więcej informacji:
https://ipexl.europarl.europa.eu/IPEXL-WEB/conferences/jpsg/event/8a8629a897c426d30197c5263765001a
https://multimedia.europarl.europa.eu/en/photoset/p_EP-193681A
W dniu 3 listopada br. (poniedziałek) w Parlamencie Europejskim w Brukseli rozpoczęło się 17. spotkanie Grupy ds. Wspólnej Kontroli Parlamentarnej Europolu (GWKP). Mimo zakończonej prezydencji, Polska sprawuje przewodnictwo w pracach Grupy, w związku z tym, że Dania, pełniąca przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2025 r., zgłosiła klauzulę opt-out w obszarze sprawiedliwości i spraw wewnętrznych.
Decyzją marszałka Sejmu Szymona Hołowni, w skład delegacji Sejmu do GWKP weszli posłowie Konrad Frysztak, wiceprzewodniczący Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz członek Komisji do spraw Unii Europejskiej, który pełni funkcję przewodniczącego delegacji Sejmu i Paweł Śliz, przewodniczący Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. W pracach GWKP udział bierze także delegacja Senatu: senator Kazimierz Michał Ujazdowski (przewodniczący delegacji) oraz senator Grzegorz Fedorowicz.
Spotkanie Trojki Prezydencji
Poniedziałkowe obrady GWPK rozpoczęły się posiedzeniem Trojki Prezydencji. Spotkaniu współprzewodniczyli: Pani Marina Kaljurand (zastępca przewodniczącego Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego), poseł Konrad Frysztak oraz senator Kazimierz Michał Ujazdowski. W spotkaniu Trojki Prezydencji wzięli także udział Pan Demetris Demetriou, Przewodniczący cypryjskiej delegacji do GWKP oraz Pan Tom Brabazon, Przewodniczący irlandzkiej delegacji do GWKP.
Trojka Prezydencji bez uwag przyjęła program swojego spotkania, a także omówiła program 17. spotkania GWKP. Przedstawiciele Trojki omówili także propozycję przedstawienia GWKP propozycji kandydatur do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych – nie zgłoszono sprzeciwu wobec przedstawionych kandydatów.
Przedstawiciel Cypru przedstawił krótką informację nt. tematyki następnego spotkania GWKP, które odbędzie się w dniach 4-5 lutego 2026, w Nikozji, w ramach realizacji wymiaru parlamentarnego cypryjskiej prezydencji w Radzie UE. Pan D. Demetriou poinformował, że przedmiotem debat stanie się nowe rozporządzenie dot. Europolu, zwiększanie przejrzystości jego działań oraz dalszego zapewnienia nad nim demokratycznego nadzoru. W kontekście działań Europolu, prezydencja cypryjska skupi się także na kwestiach migracji i polityki azylowej, postępów w zwalczaniu korupcji oraz przestępczości wobec dzieci.
W czasie spotkania głos zabrał także przedstawiciel Irlandii, której czas prezydencji w Radzie UE przypada na drugą połowę 2026 r. Pan Tom Brabazon, dziękując za zaproszenie, poinformował, że przygotowania do prezydencji są zaawansowane.
Poinformowano także o wpłynięciu do Trojki Prezydencji szeregu pytań ustnych, które zostaną zadane w czasie spotkania plenarnego Grupy.
Pierwszy dzień spotkania plenarnego GWKP Europolu
Bezpośrednio po zakończeniu spotkania Trojki Prezydencji rozpoczęła się część plenarna spotkania GWKP, której współprzewodniczyli: Pan Javier Zarzalejos, Przewodniczący Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Parlamentu Europejskiego, Pani Marina Kaljurand, poseł Konrad Frysztak oraz senator Kazimierz Michał Ujazdowski.
Przewodnicząca M. Kaljurand poinformowała o przebiegu spotkania Trojki Prezydencji. Poinformowała o przyjęciu przez Trojkę bez sprzeciwu projektu programu 17. Spotkania GWKP Europolu, a także kandydatur ekspertów do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych. Trojka wysłuchała także informacji o zbliżającej się prezydencji cypryjskiej, które odbędzie się w Nikozji, w dniach 4-5 lutego 2026 r. i zostanie poprzedzone spotkaniem Trojki. Przewodnicząca poinformowała także o pytaniach ustnych, które skierowano do GWKP Europolu, a które zostaną zadane w czasie trwania spotkania.
Przewodnicząca M. Kaljurand poinformowała również o raporcie ze spotkania z Zarządem Europolu, które odbyło się w Warszawie w dniach 25-26 czerwca br. Raport został zamieszczony na platformie IPEX. Przekazała również, że następne spotkanie z zarządem Europolu odbędzie się w dniach 9-10 grudnia br., w Kopenhadze.
Przewodnicząca M. Kaljurand przekazała także informację o 10 kandydatach zaaprobowanych przez Trojkę Prezydencji do Forum Konsultacyjnego ds. praw podstawowych, a także o tym, że wszystkie delegacje otrzymały życiorysy ekspertów oraz ich listy motywacyjne. GWKP podjęła decyzję, aby bez sprzeciwu wybrać wszystkich przedstawionych kandydatów do Forum Konsultacyjnego. Członkami Forum zostali: Pan Pierre Berthelet, Pani Monica den Boer, Pan Stephane Duguin, Pani Leonore ten Hulsen, Pan Thomas Jungbluth, Pan Arndt Sinn, Pan Alen Tahiri, Pani Sarah Tas, Pan Luca Tosoni oraz Pan Thorsten Wetzling.
Informacja na temat działań Europolu w okresie od lutego do listopada 2025 r.
Pani Catherine De Bolle, Dyrektor Wykonawcza Europolu oraz Pan Ireneusz Sieńko, Przewodniczący Zarządu Europolu przedstawili informację na temat działań Europolu w okresie od lutego do listopada 2025 r. jak również informację o projekcie Wieloletniego Dokumentu Programowego Europolu na lata 2026-2028, wraz z odpowiedziami na pisemne pytania delegacji.
Dyrektor Wykonawcza Europolu, Catherine De Bolle, przedstawiła kompleksowe podsumowanie działań agencji, jej najnowszych osiągnięć oraz planów na przyszłość. Na początku wystąpienia pogratulowała uczestnikom wybrania członków Forum Konsultacyjnego ds. Praw Podstawowych, które – jak podkreśliła – będzie ważnym narzędziem wspierającym prace GWKP.
Catherine De Bolle omówiła następnie polityczne porozumienie osiągnięte w październiku dotyczące rewizji mandatu Europolu, mającej na celu wzmocnienie działań przeciwko przemytowi migrantów. Zmienione przepisy przewidują usprawnienie wymiany informacji, zwłaszcza z oficerami łącznikowymi w krajach trzecich, oraz nadanie Europejskiemu Centrum Zwalczania Przemytu Migrantów statusu stałej struktury w ramach Europolu. Do katalogu przestępstw, którymi agencja może się zajmować, dodano naruszenia unijnych sankcji finansowych. Dyrektor zaznaczyła, że nowe uprawnienia idą w parze ze zwiększeniem zasobów – 30 nowych etatów oraz dodatkowe finansowanie w wysokości 50 milionów euro do 2027 roku.
Dyrektor De Bolle przedstawiła również aktualne prace nad dokumentami strategicznymi Europolu. Agencja finalizuje program na lata 2026–2028 oraz przygotowuje plan działań na okres 2027–2029. Jak podkreśliła, priorytetem pozostaje realizacja strategii „Delivering Security in Partnership”, skupionej na bezpieczeństwie poprzez współpracę. Europol wdraża nową strategię współpracy z sektorem prywatnym, a w ramach tzw. „piaskownicy innowacji” rozwija narzędzia wspierające analizy operacyjne i walkę z nowymi zagrożeniami technologicznymi.
Ważną część wystąpienia Catherine De Bolle poświęciła ochronie danych i współpracy z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych (EDPS). Europol wdrożył już połowę z 19 zaleceń wydanych po ostatniej inspekcji oraz prowadzi dalsze działania w celu pełnego dostosowania procedur do wymogów ochrony danych. Agencja zmodyfikowała podejście do wspólnych analiz operacyjnych zgodnie z wytycznymi EDPS i rozpoczęła pierwszy projekt wykorzystujący dane osobowe do celów badań i innowacji, m.in. w zakresie filtrowania dźwięku. Europol aktywnie wspiera również wdrażanie unijnego Aktu o Sztucznej Inteligencji (AI Act).
Dyrektor Europolu podkreśliła, że agencja koncentruje się na wzmacnianiu współpracy międzynarodowej, zwłaszcza z krajami sąsiedzkimi Unii Europejskiej – państwami strefy Schengen, Bałkanami Zachodnimi, Wielką Brytanią oraz krajami Partnerstwa Wschodniego. Wsparcie dla Ukrainy pozostaje jednym z priorytetów. W 2025 roku podpisano nowe porozumienia robocze z Egiptem i Jordanią, a w Ameryce Łacińskiej zawarto umowy o wymianie danych z Brazylią i Ekwadorem; trwają też negocjacje z Peru i Meksykiem.
W dalszej części wystąpienia Catherine De Bolle omówiła wyniki raportu SOCTA 2025, który przedstawia ewolucję przestępczości zorganizowanej w Europie. Jak podkreśliła, zjawisko to nie słabnie – przestępczość staje się coraz bardziej cyfrowa, elastyczna i destabilizująca dla społeczeństw. W odpowiedzi Europol utworzył Operacyjną Grupę Zadaniową GRIMM, skoncentrowaną na zwalczaniu przemocy zleconej oraz rekrutacji młodych ludzi przez grupy przestępcze.
Dyrektor omówiła także sytuację w zakresie przemytu migrantów, który pozostaje zjawiskiem dynamicznym i zmiennym. Przestępcy dostosowują metody działania, omijając działania organów ścigania, a fałszowanie dokumentów pozostaje kluczowym elementem ich działalności. Europol wspiera państwa członkowskie poprzez wysyłanie funkcjonariuszy w teren oraz rozwój platformy Digit Next, ułatwiającej wymianę informacji.
W odniesieniu do cyberprzestępczości De Bolle zaprezentowała wyniki raportu Internet Organised Crime Threat Assessment 2025, który opisuje mechanizmy handlu i wykorzystywania skradzionych danych w sieci. Wskazała na liczne sukcesy operacyjne, w tym rozbicie prorosyjskiej grupy hakerskiej NoName057, likwidację jednej z największych nielegalnych platform pornograficznych „Kidflix” oraz unieszkodliwienie oprogramowania „Lumma Stealer” służącego do kradzieży danych.
Dyrektor Europolu odniosła się również do zagrożeń terrorystycznych, które – jak zaznaczyła – są coraz bardziej złożone w wyniku niestabilności geopolitycznej i rosnącej polaryzacji społecznej. Wskazała na rosnącą aktywność grup ekstremistycznych w internecie, w tym na platformach gamingowych i streamingowych, gdzie dochodzi do radykalizacji młodych osób. Europol zintensyfikował działania w ramach Terrorist Identification Task Force, co doprowadziło do tysięcy zgłoszeń i usunięć treści ekstremistycznych.
Na zakończenie swojego wystąpienia Catherine De Bolle podkreśliła, że nadchodzące lata będą kluczowe dla kształtowania przyszłości europejskiej architektury bezpieczeństwa. Komisja Europejska planuje szeroką rewizję mandatu Europolu, obejmującą m.in. kwestie dostępu do danych i szyfrowania. W nowej perspektywie budżetowej na lata 2028–2034 zaplanowano znaczne zwiększenie finansowania agencji – do 3 miliardów euro. Dyrektor podkreśliła, że parlamenty krajowe i Parlament Europejski mają kluczową rolę w dalszym wspieraniu Europolu, tak by agencja mogła skutecznie chronić bezpieczeństwo Unii, przy jednoczesnym zachowaniu równowagi między skutecznością działań a ochroną praw obywatelskich.
Ireneusz Sieńko, Przewodniczący Zarządu Europolu, przedstawił drugie w tym roku sprawozdanie z działalności Zarządu. Na początku podkreślił symboliczne znaczenie miejsca spotkania – siedziby Parlamentu Europejskiego, „bijącego serca demokracji Unii Europejskiej” – oraz przypomniał, że od lutego Zarząd odbył trzy zwyczajne posiedzenia: w marcu, czerwcu i październiku. Podziękował także członkowi GWKP, panu senatorowi Kazimierzowi Michałowi Ujazdowskiemu, za wkład w dyskusje dotyczące przyszłości Europolu i opracowanie precyzyjnego raportu pisemnego.
W wystąpieniu Ireneusz Sieńko skoncentrował się na pięciu głównych obszarach działalności Zarządu Europolu. Po pierwsze, omówił skonsolidowany roczny raport z działalności agencji za 2024 rok, przyjęty w czerwcu. Raport uzyskał bardzo pozytywną ocenę – Europol spełnił najwyższe standardy zgodności z prawem i ochrony danych we wszystkich obszarach działalności, efektywnie wykorzystując zasoby i osiągając wysokie wskaźniki efektywności zarządczej. Raport funkcjonariusza ds. praw podstawowych potwierdził silne zaangażowanie agencji w poszanowanie praw człowieka. Pomimo trudnego kontekstu geopolitycznego i zmieniającego się krajobrazu przestępczości, Europol skutecznie wspierał krajowe organy ścigania, przekraczając założone cele operacyjne. Sieńko wskazał również na rosnącą rolę Europejskiego Centrum ds. Finansowych i Gospodarczych, zwłaszcza w kontekście współpracy z Europejską Prokuraturą (EPPO) i w ramach unijnej architektury zwalczania nadużyć finansowych.
Drugim ważnym punktem było zwiększenie przejrzystości działań Zarządu. W czerwcu podjęto decyzję o publikowaniu bardziej szczegółowych streszczeń posiedzeń Zarządu, z zachowaniem zasad poufności tam, gdzie jest to konieczne. Jak podkreślił Przewodniczący, jest to krok w stronę większej odpowiedzialności i otwartości Europolu wobec obywateli. Decyzja ta była odpowiedzią na rosnące zainteresowanie opinii publicznej działalnością agencji oraz zalecenia Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Pierwsze streszczenie w nowym formacie, dotyczące czerwcowego posiedzenia, zostało już opublikowane na stronie Europolu. Sieńko zaznaczył, że Zarząd docenia rolę GWKP w umacnianiu demokratycznego nadzoru nad działalnością Europolu.
Trzeci obszar wystąpienia dotyczył decyzji o znaczeniu operacyjnym. Zarząd przyjął strategię współpracy z sektorem prywatnym oraz zrewidowaną decyzję wykonawczą dotyczącą wspólnych analiz operacyjnych. Oba dokumenty zostały opracowane po szerokich konsultacjach z władzami krajowymi i unijnymi. Strategia ma wzmocnić współpracę Europolu z podmiotami prywatnymi w celu skuteczniejszego wspierania służb krajowych, natomiast zmieniona decyzja określa odpowiedzialność za przetwarzanie danych osobowych w ramach wspólnych analiz. Sieńko poinformował także, że Europol jest w pełni przygotowany do korzystania z systemu wjazdu/wyjazdu (Entry/Exit System) od momentu jego uruchomienia, co wzmocni interoperacyjność systemów bezpieczeństwa UE i usprawni wymianę informacji.
Czwartym tematem była rozszerzona współpraca międzynarodowa. Zarząd zatwierdził porozumienia robocze z Argentyną, jak również z misją morską UE „Atalanta” i z Komisją Europejską w zakresie wczesnego ostrzegania i prognozowania sytuacji migracyjnych. Jak podkreślił Przewodniczący, te inicjatywy zwiększają zdolności operacyjne Europolu, wzmacniają współpracę międzyinstytucjonalną i umożliwiają skuteczniejsze reagowanie na transgraniczne zagrożenia.
Piątym punktem była dyskusja o przyszłości Europolu. Sieńko nawiązał do tzw. Deklaracji Krakowskiej, podpisanej w kwietniu 2025 roku przez szefów europejskich policji, która stanowi punkt wyjścia do dalszych refleksji nad rozwojem agencji. Wskazał, że przyszłość Europolu wymaga inwestycji w innowacje, rozwój technologii cyfrowych i wzmocnienie laboratoriów kryminalistycznych oraz zdolności analitycznych. Kluczowe jest również zacieśnienie współpracy między unijnymi agencjami i instytucjami w ramach spójnej, długofalowej wizji strategicznej.
Na zakończenie Ireneusz Sieńko zapowiedział ostatnie w tym roku posiedzenie Zarządu Europolu, które odbędzie się w dniach 9–10 grudnia w Kopenhadze, z inicjatywy duńskiej prezydencji. W jego trakcie omawiane będą kwestie budżetu agencji, programowania na lata 2026–2028 oraz wstępne plany na okres 2027–2029. Przewodniczący wyraził zaufanie wobec wsparcia GWKP oraz parlamentów krajowych i europejskiego w zakresie zapewnienia Europolowi odpowiednich i stabilnych zasobów finansowych. Jak podkreślił, tylko w ten sposób agencja będzie mogła skutecznie realizować swoją misję i chronić wspólne bezpieczeństwo obywateli Unii Europejskiej w nadchodzących latach.
W dyskusji parlamentarzystów wziął udział poseł Paweł Śliz. W swojej wypowiedzi poseł zwrócił uwagę na wspomnianą przez Przewodniczącego Zarządu Europolu Ireneusza Sieńkę niedawną zmianę decyzji Zarządu umożliwiającą wspólną analizę między Europolem a analitykami w właściwych organów państw członkowskich UE, czyli instrument Wspólnej Analizy Operacyjnej. Zadał także pytanie o konkretne role i obowiązki w zakresie przetwarzania danych, które zgodnie ze zmienioną decyzją Zarządu, będą dzielić między sobą Europol i uczestniczące Państwa Członkowskie UE.
17. spotkanie GWKP Europolu będzie kontynuowane w dn. 4 listopada. Wśród stałych tematów konferencji znajdują się kwestie: przyszłości Europolu, ochrony danych osobowych, działalności Europolu związanej z wojną w Ukrainie, ochrony praw podstawowych. Przewidziano także dwie debaty uzupełniające, które poświęcone będą legalnemu dostępowi do danych w celu egzekwowania prawa, jak również zagadnieniu zorganizowanej przestępczości środowiskowej, w tym nielegalnym handlu odpadami czy gatunkami chronionymi.
Więcej informacji:
https://ipexl.europarl.europa.eu/IPEXL-WEB/conferences/jpsg/event/8a8629a897c426d30197c5263765001a
https://multimedia.europarl.europa.eu/en/photoset/p_EP-193681A
